سندرم مرگ ناگهانی شيرخواران   SIDS :

سندروم مرگ ناگهانی، شايع ترين علت مرگ پس از دوره نوزادی در کشورهای پيشرفته می باشد .

سندرم مرگ ناگهانی شیرخواران عبارت است از مرگ نابهنگام نوزاد و شیرخوار در خواب، بدون هیچ‌گونه زمینه قبلی پزشکی و بدون هیچ‌گونه عارضه‌ای در بدن نوزاد که در حین کالبدشکافی قابل تشخیص باشد.

به این بیماری مرگ تختخواب نیز اطلاق می‌شود زیرا اغلب در کودکان در تختخواب روی میدهد.

اين سندرم اغلب بين 1 ماهگی تا 1سالگی رخ داده ، زير 1 ماه نادر بوده و حداکثر بروزش بين2 تا 4 ماهگی می باشد.

احتمال بروز سندرم مرگ ناگهاني نوزادان در ميان پسران 30 تا 50 درصد بيشتر است و در 95% موارد در 6 ماه اول زندگی رخ می دهد .

اتيولوژی و علل :

علت اصلی آن ناشناخته بوده اما فرضيه های  ابنرماليتی و اختلالات تکاملی ساقه مغز ، تاخير در بلوغ و ماچوريشن تنظيم عصبی ( نورورگوليشن ) کنترل قلبی -تنفسی ، تاخير در بلوغ و ماچوريشن تنظيم خواب و بيداری ،  و اختلال ریتم سیرکادین Circadian  rhythmicity مطرح شده است.

ريسک فاکتورها :

• عوامل مادری و پيش از تولد نظير : هايپوکسی داخل رحمی ، تاخير رشد جنينی ،آنمی وعفونت ادراری مادر ، مصرف سيگار، کوکائين ، هروئين در مادر ، سن و تحصيلات کم مادر ، فاصله کم بارداری ها و …..
• عوامل مربوط به نوزاد نظير: نارسی ، آسفکسی و خفگی زایمانی ، کمبود رشد .
• عوامل خطر پس از تولد : جنس مذکر ، سن 2 تا 4 ماه ، قنداق کردن ، دمر خواباندن نوزاد ( 3 برابر افزايش SIDS ) ، تماس با دود سيگار ، فصول سرد ، استرس های حرارتی ، Co-Sleeping ، ….

اقدامات درمانی:

• از جمله اقدامات مؤثر در کاهش خطرپذیری نوزادان نسبت به این عارضه؛ قرار دادن پستانک در دهان آن‌ها در حین خواب و طاق‌باز خواباندن آن‌ها می‌باشد.
• پرهیز از خواباندن نوزاد روی شكم(به حالت دمر) مفید است.
• خواباندن نوزاد، روی تشك ها و بالش های خیلی نرم و یا در کنار مادر خطر مرگ ناگهانی را افزایش می دهد.
• بر اساس اعلامیه مؤسسه ملی سلامتی و رشد كودكان(NICHD)، احتمال بروز “سندرم مرگ ناگهانی نوزاد”، در فصل زمستان افزایش می یابد. احتمالا علت این است كه هنگام سرما والدین برای گرم كردن نوزاد، از لباس های زیاد و پتوهای ضخیم استفاده كرده و اتاق نوزاد را بیش از حد گرم می كنند. و یكی از عوامل ایجاد كننده خطر سندرم SIDS، گرمای بیش از حد محیط اطراف نوزاد می باشد. ( دمای اتاق كودك باید در حدی متعادل(حدود 26 درجه سانتیگراد) است.)
• پرهیز از سيگار كشيدن مادر در دوران بارداري، و نیز سیگار کشیدن در محیط خانه به کاهش این سندرم کمک می کند.
• گفته شده استفاده از پستانك قبل از خواب نوزاد براي پيشگيري از سندرم مرگ ناگهاني موثر است، چرا كه مكيدن پستانك باعث هوشياري شيرخوار مي‌شود.